Αυτοκτονία
Είναι η αυτοκτονία μια άκρως προσωπική υπόθεση του αυτόχειρα ή μήπως, με κάποιον τρόπο, αφορά τον καθένα μας; Και αν ισχύει αυτό το τελευταίο, με ποιον τρόπο μας αφορά και τι θα μπορούσαμε να κάνουμε; Ή, πάλι, φταίει, οτιδήποτε άλλο (π.χ. η κακούργα κοινωνία, οι κλέφτες πολιτικοί, που θα πρέπει να μουντζώνουμε και να γιαουρτώνουμε, εξαντλώντας με τον τρόπο αυτόν την «επαναστατικότητά» μας, ο «αδύναμος» χαρακτήρας του αυτόχειρα κ.ά.) εκτός από εμάς τους ίδιους;
Για οποιοδήποτε, στοιχειωδώς, ενημερωμένο άτομο -και επειδή οι Έλληνες δεν «τρελάθηκαν» ξαφνικά τα τελευταία δύο χρόνια ώστε ο αριθμός αυτοκτονιών στη χώρα μας να διπλασιαστεί- η αυτοκτονία δεν αποτελεί απλά ένα ατομικό ψυχολογικό φαινόμενο αλλά αφορά την κάθε κοινωνία στο σύνολό της, με την έννοια όχι μόνο των γενεσιουργών αιτιών του φαινομένου αλλά και της πρόληψης, της αντιμετώπισής του και της αλληλεγγύης που οφείλει να δείχνει το άμεσο και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, όταν αυτό συμβεί.
Αυτοκτονία
Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που καθορίζουν τον αριθμό των αυτοκτονιών σε μια κοινωνία δεν είναι απλά η ανέχεια ή οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες -τέτοιες έχει βιώσει ιστορικά ο Έλληνας πολλές, και χειρότερες της σημερινής- αλλά η αίσθηση ελλιπούς ενσωμάτωσης και συνοχής που βιώνει ως μέλος ενός κοινωνικού συνόλου. Αυτό το τελευταίο είναι και ο λόγος που κάποια άτομα παραμένουν ισορροπημένα και αισιόδοξα παρά τις όποιες αντικειμενικές δυσκολίες. Ισχύει, όμως, και το αντίθετο. Όταν το άτομο δεν έχει μια αίσθηση ενσωμάτωσης και συνοχής -ασχέτως αν ζει σε μια κοινωνία αφθονίας και οικονομικής ευμάρειας, όπως π.χ. η Σουηδία, η Ελβετία ή άλλες ανεπτυγμένες οικονομικά χώρες- μπορεί να οδηγηθεί στην αυτοχειρία. Το ότι η αυτοχειρία δεν είναι απλά η συνέπεια μιας επιδεινούμενης οικονομικής κατάστασης φαίνεται και από το γεγονός πως ο αριθμός αυτοχειριών σε οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες είναι πολλαπλάσιος αυτών σε οικονομικά υποδεέστερες κοινωνίες…
Αυτοχειρία
Η αίσθηση ενσωμάτωσης και συνοχής που βιώνουμε -δηλαδή η αίσθηση πως ανήκουμε κάπου, πως έχουμε μία σταθερή αίσθηση κατανόησης, δυνατότητας χειρισμών και σαφήνειας για όσα συμβαίνουν στο περιβάλλον μας και εμάς τους ίδιους- δημιουργεί, με τη σειρά της, μια αίσθηση ελέγχου, αυτοπεποίθησης καθώς και δυνατότητας αντίστασης και προσωπικής επιρροής. Για το λόγο αυτό, η αυτοχειρία σε άτομα που έχουν μια δεμένη οικογένεια, που ανήκουν κάπου και που έχουν ενεργητικό ρόλο σε κάποια ομάδα, ενορία, πολιτική οργάνωση κ.τ.λ., είναι σπανιότερη. Αντίθετα, ο κίνδυνος αυτοχειρίας αυξάνεται σε άτομα με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, επειδή η παράμετρος αυτή αυτό δημιουργεί μια αίσθηση πως δεν ανήκουν πλέον στην πρωτογενή τους ομάδα, πως έχουν εξειδικευθεί και πως οι παλιές αξίες που τους συνέδεαν με τους άλλους δεν υφίστανται πλέον, τουλάχιστον στον ίδιο βαθμό.
Αυτοτιμωρία
Η σημερινή κρίση στη χώρα μας ήταν για τη μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου απρόσμενη, καθολική και, ως εκ τούτου, προκάλεσε στους περισσότερους δυνατό σοκ και μια γενικευμένη αίσθηση παράλυσης, παθητικότητας, ανημπόριας, φόβου και ανασφάλειας. Τίποτα -και σχεδόν για κανέναν- δεν είναι πλέον αυτονόητο, σταθερό και δεδομένο. Η επόμενη μέρα είναι δυνητικά απρόβλεπτη και σκοτεινή. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την ανάγκη που είχαμε να αποκτήσουμε ολοένα και περισσότερα υλικά αγαθά, να ξεχωρίζουμε από τους πολλούς(ατομικότητα), τη χαλάρωση της κοινωνικής, οικογενειακής και συγγενικής συνοχής και η απομόνωση που αυτό προκαλεί, εντείνουν την απόγνωση, το αδιέξοδο και την απελπισία των ανθρώπων.
Αυτοκαταστροφικότητα
Τώρα, κυριαρχεί -και οδηγεί σε παρόμοιες επιπτώσεις- η αντίθετη της προηγούμενα υπερμεγενθυμένης ατομικότητάς μας αίσθηση, πως, δηλαδή, η ζωή μας εξαρτάται παντελώς από κάποιους άλλους, και σε συνδυασμό με μια αίσθηση μοναξιάς, απουσίας στήριξης και ανθρώπινης εγγύτητας -που γιγαντώνονται εσωτερικά- οδηγούν κάποιους συνανθρώπους μας, που τυχαίνει να είναι ταυτόχρονα και πιο ευάλωτοι συναισθηματικά, σε πράξεις απελπισίας και αυτοκαταστροφικής φυγής από μια αφόρητη και δίχως ελπίδα κατάσταση.
Αυτοκτονικές ιδέες
Η ευθύνη ΟΛΩΝ μας έγκειται στο ότι είμαστε συνυπεύθυνοι για κάθε φιλική, ερωτική, συγγενική, συναδελφική ή άλλου είδους κοινωνική σχέση μας. Αν είμαστε διαχρονικά, ουσιαστικά και συναισθηματικά παρόντες στις σχέσεις του προσωπικού μας μικρόκοσμου πριν ή και μετά από ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τότε η φλόγα της προσωπικής αίσθησης εγγύτητας, συνοχής, ενσωμάτωσης και στήριξης ποτέ δεν πρόκειται να σβήσει…
Dr. Σάββας Ν. Σαλπιστής, M.Sc., Ph.D.
Κλινικός Ψυχολόγος Πανεπιστημίου Στοκχόλμης ενηλίκων και παίδων
Διπλωματούχος Ψυχοθεραπευτής
Βασιλικού Ιατροχειρουργικού Ινστιτούτου Karolinska Στοκχόλμης
Για την υπηρεσία online ψυχολόγος (online συνεδρίες) κάντε κλικ ΕΔΩ
Για ραντεβού στο γραφείο του Σάββα Ν. Σαλπιστή Ph.D. κάντε κλικ ΕΔΩ
Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη , Ψυχολόγοι Θεσσαλονίκη , Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη κέντρο , Ψυχολόγοι Θεσσαλονίκη κέντρο , Ψυχολόγος Online , Ατομική ψυχοθεραπεία , Θεραπεία ζεύγους , Θεραπεία ζεύγους θεσσαλονίκη, Θεραπεία παιδιών και εφήβων , Συμβουλευτικές συνεδρίες Θεσσαλονίκη, Συμβουλευτικές συνεδρίες
