Κατάθλιψη: χαρακτηριστικά γνωρίσματα

Το να πέσει κάποιος σε ένα συναισθηματικό κενό, το να είναι κακοδιάθετος για κάποιο διάστημα ή να νιώθει πως έχει «πιάσει πάτο» αποτελεί ένα φυσικό μέρος της ζωής. Έρχονται μέρες που ξυπνάμε με μια καταπληκτική διάθεση και μια γλυκιά αίσθηση για τη ζωή και άλλες πάλι που θα θέλαμε να μη σηκωθούμε καν από το κρεβάτι. Οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές και πολύ προσωπικές. Ίσως, πίσω από την κακή μας διάθεση, να βρίσκεται μία ένταση στη σχέση μας με έναν καλό  φίλο ή αγαπημένο ερωτικό σύντροφο, εργασιακά ή/και οικονομικά προβλήματα, ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου κ.ά. Η κακή διάθεση μπορεί, επίσης, να οφείλεται σε μία φάση της ζωής μας, όπου υπάρχουν πολλές προϋποθέσεις για να νιώσουμε στεναχώρια και λύπη. Υπάρχουν άτομα που νιώθουν θλίψη με αφορμή τις κρύες και γκρίζες μέρες του χειμώνα και άλλα από την πανδαισία της άνοιξης…

Υπάρχουν φάσεις της ζωής -όπως η εφηβεία, το να μείνεις για πρώτη φορά μόνος, η κλιμακτήριος, η συνταξιοδότηση κ.τ.λ.-  στη διάρκεια των οποίων τα περισσότερα άτομα δεν έχουν, συχνά, καλή διάθεση. Κάθε άνθρωπος αντιδρά με το δικό του προσωπικό τρόπο απέναντι σε αυτές τις κρίσεις/προκλήσεις της ζωής. Κάποιοι τις ξεπερνούν ευκολότερα, κάποιοι δυσκολότερα και κάποιοι άλλοι ίσως ποτέ. Αυτό εξαρτάται από τις προηγούμενές εμπειρίες μας από ανάλογες καταστάσεις, από την προσωπικότητα και την ιδιοσυγκρασία μας, από το είδος της απώλειας που βιώνουμε, αλλά και από τη στήριξη που θα έχουμε ή δεν θα έχουμε…

Μία περίοδος, όμως, φυσιολογικής άσχημης διάθεσης μπορεί να εξελιχθεί σε κατάθλιψη… Πότε όμως μπορούμε να πούμε πως αυτά που νιώθουμε είναι κατάθλιψη; Γιατί κάποιοι από μας οδηγούνται εκεί; Υπάρχει βοήθεια;

Πολύ απλά, θα μπορούσαμε να πούμε πως η διαφορά ανάμεσα στην άσχημη διάθεση και στην κατάθλιψη έχει να κάνει με την ένταση και τη διάρκεια των αισθημάτων θλίψης, λύπης και του γενικευμένου ψυχικού πόνου. Η κατάθλιψη έχει γενικά αλλά και ατομικά χαρακτηριστικά, και δεν είναι δυνατόν να κατανοηθεί χωρίς να ληφθούν σοβαρά υπόψη τόσο η μοναδικότητα του συγκεκριμένου ατόμου όσο και η προσωπική του ιστορία…

Κατάθλιψη

Γενικά, θα μπορούσαμε να πούμε πως η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από μια μακρόχρονη -πάνω από 6 μήνες- κακή διάθεση, αισθητά μειωμένη αυτοεκτίμηση και ενδιαφέρον για τη ζωή και τους άλλους, μειωμένη απόδοση σε εργασία και σπουδές, έντονα αισθήματα ενοχής, ανημποριάς και απελπισίας, καθώς και ιδέες αυτοκαταστροφικού περιεχομένου. Συχνά, το άτομο νιώθει μία έντονη αδυναμία να ανταπεξέλθει ακόμα και στις πιο απλές απαιτήσεις της καθημερινότητάς του, καθώς διακατέχεται από μία έντονη αίσθηση ματαιότητας και απόλυτης προσωπικής αποτυχίας.

Κάποιες από τις προαναφερθείσες  εκδηλώσεις/συμπτώματα μπορεί ο καθένας μας να τα βιώσει μεμονωμένα. Στην περίπτωση της κατάθλιψης, όμως, συνυπάρχουν πολλά από αυτά ταυτοχρόνως, για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε βαθμό που να επηρεάζεται άμεσα η καθημερινότητα αυτού που τα βιώνει.

Η κατάθλιψη σχετίζεται, συχνά, με γεγονότα ή καταστάσεις που είναι ή/και βιώνονται ως ιδιαίτερα απειλητικές και δυσβάσταχτες. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει εμφανής εκλυτικός παράγοντας. Αυτό είναι δυνατόν να οφείλεται σε παλαιότερες, διαφόρων ειδών και προέλευσης απώλειες -που δεν διευθετήθηκαν επαρκώς ενδοψυχικά και που απωθήθηκαν σε μεγάλο βαθμό- ή ακόμα και σε διάφορες βιοχημικές/ορμονικές διαταραχές/μεταβολές.

Όταν κάποιος έχει κατάθλιψη, το αίσθημα ματαιότητας και ανημποριάς, η παντελής έλλειψη διάθεσης, ενέργειας και πρωτοβουλίας είναι τόσο έντονα, ώστε η αναζήτηση βοήθειας να φαντάζει ως κάτι το υπερβολικά δύσκολο, ίσως ακόμη και μάταιο. Και όμως, η απαλλαγή από το φρικτό εναγκαλισμό της κατάθλιψης είναι εφικτή. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι θεραπευτικής αντιμετώπισης -ψυχοθεραπευτικοί ή/και φαρμακευτικοί- που είναι πολύ αποτελεσματικοί. Προσωπική μου πεποίθηση, όμως, είναι πως το φάρμακο, από μόνο του, δεν επιλύει προβλήματα διαπροσωπικά, προσωπικά ή κρίσεις ζωής. Απλά, ανακουφίζει από τα βασανιστικά συμπτώματα -όπως ένα παυσίπονο τον πόνο ενός χαλασμένου δοντιού- χωρίς αυτό να μειώνει την οποιαδήποτε αξία του οποιουδήποτε φαρμάκου.

Μια βιώσιμη και μονιμότερη απαλλαγή από τα δυσβάσταχτα καταθλιπτικά αισθήματα προϋποθέτει οπωσδήποτε και τη συνειδητοποίηση όλης της έκτασης των πραγματικών αιτιών της κατάθλιψης, καθώς και την ενδοψυχική συναισθηματική τους επεξεργασία, μέσα από μία ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, με τη βοήθεια ενός έμπειρου και εκπαιδευμένου ψυχοθεραπευτή που να εμπνέει ένα αίσθημα αποδοχής, εμπιστοσύνης και ασφάλειας.

 

Dr. Σάββας Ν. Σαλπιστής, M.Sc., Ph.D.

Κλινικός Ψυχολόγος Πανεπιστημίου Στοκχόλμης ενηλίκων και παίδων

Διπλωματούχος Ψυχοθεραπευτής

Βασιλικού Ιατροχειρουργικού Ινστιτούτου Karolinska Στοκχόλμης

 

Για την υπηρεσία online ψυχολόγος (online συνεδρίες) κάντε κλικ ΕΔΩ

Για ραντεβού στο γραφείο του Σάββα Ν. Σαλπιστή Ph.D. κάντε κλικ ΕΔΩ

 

Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη , Ψυχολόγοι Θεσσαλονίκη ,  Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη κέντρο , Ψυχολόγοι Θεσσαλονίκη κέντρο , Ψυχολόγος Online , Ατομική ψυχοθεραπεία , Θεραπεία ζεύγους , Θεραπεία ζεύγους Θεσσαλονίκη ,  Θεραπεία παιδιών και εφήβων  , Συμβουλευτικές συνεδρίες Θεσσαλονίκη, Συμβουλευτικές συνεδρίες