Κρίσεις πανικού: συμπτώματα, αντιμετώπιση

Κρίσεις πανικού: γενικά

Οι κρίσεις πανικού συνιστούν μια ψυχική κατάσταση όπου κάποιος έχει την αίσθηση πως διατρέχει άμεσο και πολύ μεγάλο κίνδυνο. Η ιδιαιτερότητα της κατάστασης αυτής είναι πως ο υποτιθέμενος κίνδυνος δεν προέρχεται εκ των έξω, για παράδειγμα, από ένα αυτοκίνητο που έρχεται με ταχύτητα κατά ΄πάνω μας. Αν επρόκειτο για κάτι τέτοιο, τότε θα υπήρχε και η δυνατότητα κάποιου είδους αντίδρασης ή φυγής. Από τη στιγμή, όμως, που ο κίνδυνος είναι εσωτερικός, δεν υπάρχει η δυνατότητα φυγής ή αντίδρασης, κάτι που ενισχύει σημαντικά την αίσθηση ανημποριάς και άμεσης απειλής καθώς και τον εστιασμό αποκλειστικά στα σωματικά συμπτώματα που εμφανίζονται.

Επειδή ακριβώς το άτομο νιώθει πως κινδυνεύει άμεσα, οι αντιδράσεις είναι παρόμοιες με αυτές που προετοιμάζουν για φυγή ένα σώμα που κινδυνεύει. Αυξάνεται έντονα ο καρδιακός ρυθμός, ώστε να διοχετεύσει αίμα και οξυγόνο προς τους μύες -κυρίως τους μηριαίους που θα πρέπει να ενεργοποιηθούν- ενώ ο εγκέφαλος τροφοδοτείται με λιγότερο οξυγόνο απ΄ό,τι συνήθως, γιατί σε περίπτωση άμεσου κινδύνου δεν υπάρχει χρόνος για σκέψη, αλλά ανάγκη άμεσης και ενστικτώδους αντίδρασης/φυγής.

 

Συμπτώματα

Τα συνήθη συμπτώματα των κρίσεων πανικού είναι τα εξής :

–   αίσθημα παλμών και αυξημένος καρδιακός ρυθμός

–   εφίδρωση, αίσθημα τρόμου (τρεμούλιασμα)

–   αίσθημα πνιγμού και έλλειψης οξυγόνου

–   πόνος ή δυσφορία στο στήθος, τσιμπήματα/μυρμηγκιάσματα στα άκρα

–   τάση για έμετο, αίσθημα ζάλης, κόπωσης και αστάθειας

–   αίσθημα αποξένωσης

–   φόβος απώλειας ελέγχου (λιποθυμίας ή τρέλας)

–   άγχος θανάτου

Οι κρίσεις πανικού συνδέονται συχνά με διάφορες καταστάσεις που μπορεί να τις προκαλούν (π.χ. αγοραφοβία) και οι οποίες, συνήθως, αποφεύγονται αλλά μπορεί να εμφανισθούν και χωρίς κάποια προφανή αιτία.

Σε περίπτωση επαναλαμβανόμενων κρίσεων πανικού, χωρίς προφανή αιτία και ταυτόχρονο άγχος θανάτου ή φόβο απώλειας ελέγχου, τότε μιλάμε για Σύνδρομο/Διαταραχή πανικού.

Σε περίπτωση αποφυγής ή φόβου δημόσιων χώρων, επειδή το άτομο φοβάται πως μπορεί να πάθει κρίση πανικού, τότε μιλάμε για Διαταραχή πανικού με αγοραφοβία.

 

Κρίσεις πανικού 

Αναζήτηση βοήθειας

Επειδή τα συμπτώματα των κρίσεων πανικού είναι κυρίως σωματικά, αυτό έχει ως συνέπεια τα άτομα που βιώνουν για πρώτη φορά  κρίση πανικού να ζητούν βοήθεια στα επείγοντα περιστατικά των νοσοκομείων που εφημερεύουν, όπου και τους προτείνεται συχνά η λήψη κάποιου ήπιου αγχολυτικού σκευάσματος. Αυτό, συνήθως, βοηθά -τουλάχιστον ως ένα βαθμό- γι΄αυτό και πολλοί αρκούνται σε αυτού του είδους τη βοήθεια. Όμως, η λήψη αγχολυτικών, ως το μόνο αντίδοτο στις κρίσεις πανικού, στερεί τη δυνατότητα στο άτομο να κατανοήσει τους λόγους εμφάνισής τους και την ιδιαίτερη σημασία ή το συμβολισμό που έχουν για το ίδιο και τη ζωή του. Μια τέτοιου είδους συνειδητοποίηση και κατανόηση θα μπορούσε να κινητοποιήσει το άτομο, να το κάνει να ανακτήσει τον έλεγχο της ζωής του και να θέλει να αλλάξει τα όσα το οδήγησαν σε αυτό το ψυχικό αδιέξοδο/μπλοκάρισμα.

Κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό στις κρίσεις πανικού -όταν εμφανίζονται- είναι αυτό που ισχύει και για  το οποιοδήποτε άγχος, δηλαδή η αποδοχή και όχι η αποφυγή του. Η οποιαδήποτε προσπάθεια αποφυγής αποτελεί στην ουσία μια διαβεβαίωση προς εμάς τους ίδιους πως αυτό που βιώνουμε είναι κάτι το πραγματικά επικίνδυνο που θα πρέπει, φυσικά, οπωσδήποτε να αποφύγουμε.

Αντ΄αυτού, ας αφεθούμε -στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό- στα όποια συμπτώματα βιώνουμε και ας προσπαθήσουμε να τα δούμε ως μασκαρεμένα συναισθήματα που αφορούν εμάς τους ίδιους και τη ζωή μας και που δεν αντέχουμε να βιώσουμε άμεσα τη δεδομένη στιγμή. Μια τέτοιου είδους αλλαγή οπτικής αποτελεί το ξεκίνημα μιας νέας αρχής και πορείας που σταδιακά μπορεί να μας μετατρέψει από παθητικούς παρατηρητές και «θύματα» των όσων βιώνουμε και μας συμβαίνουν σε ενεργητικούς, αν μη τι άλλο,  συνδημιουργούς της προσωπικής μας ζωής.

 

Dr. Σάββας Ν. Σαλπιστής, M.Sc., Ph.D.

Κλινικός Ψυχολόγος Πανεπιστημίου Στοκχόλμης ενηλίκων και παίδων

Διπλωματούχος Ψυχοθεραπευτής

Βασιλικού Ιατροχειρουργικού Ινστιτούτου Karolinska Στοκχόλμης

 

Για την υπηρεσία online ψυχολόγος (online συνεδρίες) κάντε κλικ ΕΔΩ

Για ραντεβού στο γραφείο του Σάββα Ν. Σαλπιστή Ph.D. κάντε κλικ ΕΔΩ

 

Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη , Ψυχολόγοι Θεσσαλονίκη ,  Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη κέντρο , Ψυχολόγοι Θεσσαλονίκη κέντρο , Ψυχολόγος Online , Ατομική ψυχοθεραπεία , Θεραπεία ζεύγους , Θεραπεία ζεύγους θεσσαλονίκη,  Θεραπεία παιδιών και εφήβων  , Συμβουλευτικές συνεδρίες Θεσσαλονίκη, Συμβουλευτικές συνεδρίες