Σεξουαλικές διαταραχές ή σεξουαλικές δυσλειτουργίες;

Γενικά

Οι σεξουαλικές διαταραχές (Σ.Δ.) ή σεξουαλικές δυσλειτουργίες αποτελούν ένα εξαιρετικό παράδειγμα της αποκαλούμενης «αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε σώμα και ψυχή». Αρκεί, για παράδειγμα, μία και μόνο σκέψη για να προκαλέσει απώλεια στύσης ή κολεόσπασμο. Το ενδιαφέρον στην αντιμετώπισή των σεξουαλικών διαταραχών ή δυσλειτουργιών -κυρίως στον άνδρα- εστιάζεται, σχεδόν αποκλειστικά, στο ίδιο το άτομο και στην πιθανή ύπαρξη ενδεχόμενων οργανικών ή/και ψυχοσυναισθηματικών αιτιολογικών παραγόντων. Είναι γεγονός πως πίσω από τέτοιου είδους δυσλειτουργίες υποκρύπτονται, συχνά, πολλοί οργανικοί και ατομικοί ψυχικοί παράγοντες κινδύνου. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως, αρκετές φορές και όταν το άτομο ζει σε μία σταθερή σχέση ή γάμο, δεν μπορεί να συνυπάρχουν και παράγοντες που να σχετίζονται με κάποια σεξουαλική δυσλειτουργία της/του συντρόφου ή ακόμα και με μια γενικότερη έλλειψη ικανοποίησης από τη σχέση με τη/το σύντροφο, από την οικογενειακή ζωή και, ίσως, από την ίδια τη ζωή.
Για το λόγο αυτό, όπως και για κάθε άλλου είδους δυσλειτουργία, θα πρέπει να διερευνώνται διεξοδικά όλοι οι πιθανοί παράγοντες που μπορεί να έχουν συμβάλλει στην εμφάνιση και συντήρηση του προβλήματος.

 

Σεξουαλικές διαταραχές ή δυσλειτουργίες;

Σεξουαλικές δυσλειτουργίες -περιορισμένης ή πιο εκτεταμένης μορφής, συχνότερα ή σπανιότερα- έχουν όλοι οι άνθρωποι κάποια στιγμή ή περίοδο της ζωής τους. Αυτό, όμως,  δεν σημαίνει αυτόματα και ύπαρξη κάποιου σοβαρού σεξουαλικού προβλήματος. Σοβαρό σεξουαλικό πρόβλημα σημαίνει πως, εκτός από την όποια σεξουαλική δυσλειτουργία, συνυπάρχουν και πολλά άλλα προβλήματα, όπως, για παράδειγμα, προσωπικά ψυχολογικά προβλήματα στον έναν ή και στους δύο συντρόφους, προβλήματα επικοινωνίας ή σχέσης κ.ά. Επίσης, μία σεξουαλική δυσλειτουργία μπορεί να αφορά σε μια αλλαγή των προϋποθέσεων ενός ατόμου, εξαιτίας κάποιων παθολογικών αλλαγών στη φυσιολογία της σεξουαλικότητας (συνήθως καρδιαγγειακοί, νευρολογικοί ή ενδοκρινολογικοί παράγοντες), κάποιας ασθένειας ή χειρουργικής επέμβασης.

Στην περίπτωση μιας χρόνιας σοβαρής ασθένειας, επηρεάζεται ολόκληρη η ζωή του ασθενούς, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, και, κατά συνέπεια, η σεξουαλική του ζωή και συμπεριφορά καθώς, επίσης, και η συντροφική/συζυγική του σχέση. Αυτό έχει, συχνά, ως συνέπεια η όποια κλινική προσέγγιση να εστιάζεται και στη σεξουαλική λειτουργία/ζωή του ασθενούς. Όταν συμβαίνει αυτό, διευκολύνεται όχι μόνον η προσαρμογή του ασθενούς στη νέα του κατάσταση αλλά ενισχύεται και το κίνητρό του ώστε να την αντιμετωπίσει ενεργητικά.

Οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες αποτυπώνονται στην επιθυμία, στη διέγερση και στον οργασμό. Όσο μεγαλύτερο διάστημα διαρκεί μια σεξουαλική δυσλειτουργία τόσο πρωιμότερα εκφράζεται το πρόβλημα. Η απουσία επιθυμίας, δηλαδή, είναι συνήθως ο τελικός  σταθμός μιας μακρόχρονης δυσλειτουργίας…

 

Ανδρικές σεξουαλικές διαταραχές ή δυσλειτουργίες

Οι συνηθέστερες ανδρικές Σ.Δ. ή σεξουαλικές δυσλειτουργίες είναι οι εξής:

–   Μειωμένη ερωτική επιθυμία ή μειωμένο ερωτικό ενδιαφέρον

–   Στυτική δυσλειτουργία

–   Πρόωρη εκσπερμάτιση

–   Καθυστερημένη εκσπερμάτιση

Οι έρευνες δείχνουν πως 20-30% των ενήλικων ανδρών έχουν τουλάχιστον μία εμφανή σεξουαλική δυσλειτουργία και τουλάχιστον 40-50% κάποια σποραδικά επανεμφανιζόμενη.

 

Σεξουαλικές διαταραχές 

Μειωμένη ερωτική επιθυμία ή μειωμένο ερωτικό ενδιαφέρον

Η δυσλειτουργία αυτή σημαίνει απουσία ή μειωμένη αίσθηση ερωτικής επιθυμίας ή ερωτικού ενδιαφέροντος, όπως επίσης και απουσία ερωτικών φαντασιώσεων ή σκέψεων. Η μειωμένη ερωτική επιθυμία είναι η συνηθέστερη σεξουαλική δυσλειτουργία και συνήθως συνυπάρχει με κάποια άλλη δυσλειτουργία (π.χ. στυτική δυσλειτουργία). Συχνά, η μειωμένη ερωτική επιθυμία είναι ο εκλυτικός παράγοντας της όποιας άλλης συνυπάρχουσας σεξουαλικής δυσλειτουργίας. Αυτού του είδους η δυσλειτουργία, όπως και η στυτική δυσλειτουργία, αυξάνεται σημαντικά σε μεγάλη ηλικία.

Διάφορες χρόνιες ασθένειες, κινητικά προβλήματα, αρκετά φαρμακευτικά σκευάσματα, η διάρκεια μιας σχέσης ή προβλήματα σε αυτήν, η κατάθλιψη, διάφορα ψυχολογικά, κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, η μακρόχρονη απουσία ερωτικού συντρόφου ή τραυματικές εμπειρίες (π.χ. σεξουαλική κακοποίηση) μπορούν να προκαλέσουν πρωτογενώς ή δευτερογενώς μείωση του ερωτικού ενδιαφέροντος ή της ερωτικής επιθυμίας.

 

Στυτική δυσλειτουργία

Είναι πολλοί οι παράγοντες κινδύνου πίσω από τη δυσλειτουργία αυτή, όπως η ηλικία, ο σακχαρώδης διαβήτης, τα καρδιαγγειακά προβλήματα, η υπέρταση, το κάπνισμα, ουρολογικά, νευρολογικά και ενδοκρινολογικά προβλήματα, όπως και διάφορες  χειρουργικές επεμβάσεις.

Επίσης, προβλήματα σχέσης ή κάποια σεξουαλική δυσλειτουργία του ή της συντρόφου μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στη στυτική λειτουργία ενός άνδρα.

 

Πρόωρη εκσπερμάτιση

Με τον όρο «πρόωρη εκσπερμάτιση» εννοούμε τη δυσκολία ενός άνδρα να ελέγξει την εκσπερμάτισή του. Πιο συγκεκριμένα, η εκσπερμάτιση γίνεται πριν από τη πάροδο ενός περίπου λεπτού μετά τη διείσδυση. Οι περισσότεροι άνδρες με πρόωρη εκσπερμάτιση φαίνεται πως έχουν παράλληλα και στυτική δυσλειτουργία, παρά το ό,τι διατηρούν μια καλή στυτική ικανότητα.

Δεν είναι ακόμα σαφείς οι αιτίες της διαταραχής αυτής.

 

Καθυστερημένη εκσπερμάτιση

Με τον όρο αυτόν εννοούμε τη μη επιθυμητή καθυστέρηση ή την απουσία εκσπερμάτισης κατά τη διάρκεια της ερωτικής συνεύρεσης. Οι μηχανισμοί που προκαλούν τη δυσλειτουργία αυτή δεν είναι γνωστοί. Για την εφόρου ζωής καθυστερημένη εκσπερμάτιση πιθανολογούνται διάφοροι νευροβιολογικοί παράγοντες, ενώ η αποκτηθείσα Κ.Ε. θεωρείται ως το αποτέλεσμα της συνέργειας ψυχολογικών και οργανικών παραγόντων.

Η δυσλειτουργία αυτή εμφανίζεται κατά μέσο όρο παγκοσμίως στο 1-3% των ανδρών ηλικίας 40-50 ετών.

Στυτική δυσλειτουργία

Διάγνωση σεξουαλικών διαταραχών ή δυσλειτουργιών

Η διερεύνηση μιας σεξουαλικής διαταραχής ή ενός σεξουαλικού προβλήματος συμπεριλαμβάνει πάντα δύο άτομα, παρόλο που μόνον ένα από αυτά είναι συνήθως παρόν. Η διερεύνηση πρέπει να γίνεται σε διάφορα επίπεδα: σωματικό, ψυχολογικό, σχέσης και  επικοινωνίας. Θα πρέπει, επίσης, να εκτιμάται και η διάθεση του ζευγαριού να επενδύσει χρόνο και ενέργεια στην όποια προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος.

Οι σεξουαλικές διαταραχές δεν είναι είτε «σωματικές» είτε «ψυχικές» αλλά συχνά ένας συνδυασμός των δύο αυτών παραμέτρων. Το σημαντικό είναι η διερεύνηση και αξιολόγηση της συμμετοχής της κάθε μίας από αυτές τις δύο διαστάσεις στη δημιουργία, διατήρηση αλλά και αποκατάσταση του υφιστάμενου προβλήματος με τη βοήθεια και συμπαράσταση ενός θεραπευτή που να διαθέτει, εκτός από γνώσεις και εμπειρία, ευαισθησία και συναισθαντικότητα για τον Άνθρωπο που έχει απέναντί του.

 

Dr. Σάββας Ν. Σαλπιστής, M.Sc., Ph.D.

Κλινικός Ψυχολόγος Πανεπιστημίου Στοκχόλμης ενηλίκων και παίδων

Διπλωματούχος Ψυχοθεραπευτής

Βασιλικού Ιατροχειρουργικού Ινστιτούτου Karolinska Στοκχόλμης

 

Για την υπηρεσία online ψυχολόγος (online συνεδρίες) κάντε κλικ ΕΔΩ

Για ραντεβού στο γραφείο του Σάββα Ν. Σαλπιστή Ph.D. κάντε κλικ ΕΔΩ

Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη , Ψυχολόγοι Θεσσαλονίκη ,  Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη κέντρο , Ψυχολόγοι Θεσσαλονίκη κέντρο , Ψυχολόγος Online , Ατομική ψυχοθεραπεία , Θεραπεία ζεύγους , Θεραπεία ζεύγους θεσσαλονίκη,  Θεραπεία παιδιών και εφήβων  , Συμβουλευτικές συνεδρίες Θεσσαλονίκη, Συμβουλευτικές συνεδρίες